KRİPTO VARLIK YASASINDA NELER VAR?

6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (“Kripto Varlık Alım Satım Yasası”) TBMM Genel Kurulunda kabul edildi ve 01.07.2024 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe  girdi. 

1-Yasa'nın ilk maddesinde  kriptoya ilişkin aşağıdaki tanımlamalara yer verilmiştir. 

Cüzdan: Kripto varlıkların transfer edilebilmesini ve bu varlıkların ya da bu varlıklara ilişkin özel ve açık anahtarların çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını sağlayan yazılım, donanım, sistem ya da uygulamaları,

Kripto varlık: Dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan ve değer veya hak ifade edebilen gayri maddi varlıkları,

Kripto varlık hizmet sağlayıcı: Platformları, kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşları ve bu Kanuna dayanılarak yapılacak düzenlemelerde kripto varlıkların ilk satış ya da dağıtımı dâhil olmak üzere kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere belirlenmiş diğer kuruluşları,

Kripto varlık saklama hizmeti: Platform müşterilerinin kripto varlıklarının veya bu varlıklara ilişkin cüzdandan transfer hakkı sağlayan özel anahtarların saklanmasını, yönetimini veya Kurulca belirlenecek diğer saklama hizmetlerini,

Platform: Kripto varlık alım satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının gerçekleştirildiği kuruluşları,

2-Kripto Varlık Yasasında Vergi;
Yasada vergi ile ilgili bir düzenleme olmayıp  kullanıcılardan herhangi bir vergi alınmayacak. Türkiye'de hizmet sunan kripto platformları için faiz gelirleri hariç olmak üzere %1 SPK'ya %1 TÜBİTAK bütçesine gelir olarak kaydedilecek.

3-Hizmet Veren platformaların Lisanslanması, Denetlenmesi  ve Cezalar;
a-Lisanslama

Türkiye'de hizmet veren yerli, yabancı platformlar  için lisanslama zorunlu olacak. Faaliyetleri devam eden platformlar yasanın yürürlük tarihinden itibaren 1 ay içinde faaliyet izni için başvurmak zorunda kalacaklar. Yeni hizmet sunacak platformlarda SPK'dan izin aldıktan sonra faaliyetlerine başlayabilecekler. Lisanslama için başvuru yapmayanlar kullanıcıların  menfaatlerini gözeterek 3 ay içinde tasfiye kararı için SPK'ya başvuru yapmak zorundalar. Aksi takdirde platform ve yöneticileri cezayla karşı karşıya kalacaklar. 

b-Denetim, SPK tarafından ilan edilen listede yer alan, bağımsız denetim kuruluşlarınca  yapılacak. 

c-İzinsiz Kripto Varlık Hizmet  Sağlayıcılığı Faaliyet Suçu
Lisans almadan faaliyet yürüten  kişi ya da platform  yöneticilerine  3 yıldan 5 yıla kadar ve yasada belirlenen adli para cezası  verilecek. İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkililerine 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası verilecek.

"izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti
MADDE 109/A - (1) İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet
yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkilileri üç yıldan beş yıla kadar
hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar.

4-Yabancı Borsaların Durumu;
Türkiye'de  lisansız ve hizmet vermeyen yabancı  platformlar için işlem uygulanmayacak. Yasa gerekçesinde ülkede hizmet sunma durumunda  kastedilen,
Yabacı Platformlar eğer Türkiye'de;
- İş yeri açılması
-Türkçe internet site oluşturulmaları 
-Türkiye'de kişi ve kurumlar aracılığıyla  tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinden herhangi birinde bulunulması hizmet olarak kabul edilecek ve lisans zorunluluğu olacak. Bu faaliyetleri yapmayan yabancı kripto platformları  için herhangi bir yaptırım işlemi uygulanmayacak. 

5- Kripto Hizmet Sağlayıcıları  varlıkları ile kullanıcı varlıkları ayrı kabul edilecek.
 Kripto hizmet sağlayıcıların borçları sebebiyle  kullanıcı varlıkları üzerine tedbir  ya da  haciz konulamayacak. 

6- Kripto Varlıkların Listelenmesi;
Listelemeye yönelik ilke ve esaslar SPK belirleyecek. Listelemelerde  TÜBİTAK'ın veya gerekli görüldüğü durumlarda teknolojik özelliklere göre diğer kurumların görüşü alınarak listeleme yapılacak. 

7-Kullanıcı Varlıkları Üzerinde Tasarruf;
Platform yöneticileri  kullanıcı varlıkları üzerinde yasaya aykırı bir şekilde tasarrufta bulunursa zimmet suçu kapsamında 8 yıldan 14 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak. 

8-Kripto Yatırım Danışmanlığı ve Portföy Yöneticiliği ilke ve esaslar SPK tarafından belirlenecek.  

9-Kripto  ATM'leri  kanunun yürürlüğe  girdiği yani 01.07.2024 tarihinden itibaren  3 ay içinde faaliyetlerini sonlandıracak. Yasayla birlikte  kripto  ATM'leri  yasaklandı.  

Kripto Varlık Yasası, çok kapsamlı olmamakla birlikte kısıtlayıcı olmaması başlangıç için iyi,  uygulamada çıkacak ihtilaflar doğrultusunda eklemeler yapılacaktır. Yasanın tüm kripto camiasını hayırlı olmasını dilerim. 

Av.Bünyamin İNCE