Kripto Paralarda (Varlıklarda) Görevli Mahkeme

Türkiye'ye  kripto paralarla ilgili bir düzenleme  olmadığı gibi  bir yasaklama da (Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmasına Dair Yönetmelik’deki bazı hususlar hariç ) mevcut değildir. Dolayısıyla cezai  bir yaptırımı  olmayan  kripto varlıklarının kripto para borsalarında işlem yapılmasında bir engel bulunmamaktadır. Türkiye’de faaliyet gösteren kripto para borsalarında işlem yapan kullanıcılar ihtilaf durumunda  hangi mahkemede dava açacaklar? Kripto varlık alım satımı ticari iş olarak mı kabul ediliyor?   Alım satım yapan kullanıcılar tüketici sıfatında mı?

 Tüm bu sorularının cevabı Türkiyede kripto varlıklara ilişkin bir yasal mevzuat olmadığında açılan davalarda oluşan içtihatlarla şekilleniyor. Dolayısıyla kripto varlıklara ilişkin yasal düzenleme yapılana kadar  mevcut içtihatlarla   görevli mahkeme  belirlenecektir.  

Tarafı olduğumuz bir davada   İstanbul  44. Bölge Adliye Mahkemeleri  44. Hukuk Dairesi   2021/1354 Esas. 2021/1325 Karar sayılı 04.11.2021 tarihinde verdiği  kararda görevli mahkemenin  Asliye Hukuk   Mahkemeleri  olduğunu   aşağıdaki sebeplere dayanarak gerekçelendirmiştir. 

Kripto Para ve Kripto Para Borsaları hakkında yasa olmaması ve yapılan işin her iki taraf içinde ticari iş olmaması sebebiyle  görevli mahkemenin  Ticaret Mahkemeleri olamayacağı ifade etmiştir. 

6102 Sayılı TTK’nın 4. maddesine göre, bir davanın ticari dava sayılması için uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın TTK veya diğer kanunlarda o davaya Asliye Ticaret Mahkemesi'nin bakacağı yönünde düzenleme bulunması gerekir.

Aynı Yasa'nın 19/2.  maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Ticari davadan söz edebilmek için, uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması gerekir.

Konuya ilişkin hükümler aşağıdaki gibidir;

TTK 3.maddesinde; " Bu kanunda düzenlenen hususlarla bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ticari işlerdendir "

TTK 4.maddesinde; "Her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadığına bakılmaksızın; a)Bu kanunda .....öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ....ticari dava ...sayılır"

Görüleceği üzere, taraflar arasındaki işin her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olmadığı açıktır, zira davalının, davacı şirketin internet sitesinden dijital ortamda satın aldığı kripto paraların bedelinin tahsil edilememesi sebebiyle başlattığı icra takibine konu alacağın davalının ticari işletmesiyle ilgisi bulunmamaktadır.

Bu durumda TTK 4.maddesi uyarınca dava konusu uyuşmazlıkta görevli mahkeme, asliye ticaret mahkemesi olmadığından, alacağa konu işlemde tüketici işlemi sayılamayacağından, görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. 

İstanbul BAM 16.HD.2021/269 esas  2021/338 kararında  kripto alım satım işlemlerine yönelik ihtilaflarda  işlemin tüketici işlemi sayılabilmesi için  taraflardan birinin  tüketici olması diğer tarafında hizmet sağlayıcı olması gerekmektedir. Dolayısıyla  Kripto Para borsalarında alım satım yapan kişilerin tüketici olduğuna dair bir yasal düzenlemenin  olmaması  sebebiyle görevli mahkemenin genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğuna dair karar vermiştir. 

Av.Bünyamin İNCE